niedziela, 25 maja 2014

Osmański przenośny kompas słoneczny

Wyznaczanie kierunków świata przy pomocy słońca jeśli nie mamy zegarka jest czasochłonne. Kiedy to już zrobimy to aby szybko wyznaczyć kierunek podczas marszu można wykonać przenośny kompas słoneczny. Jak nazwa z tytułu wskazuje został wymyślony prawdopodobnie gdzieś na terytorium osmańskim. Chociaż przypomina uproszczoną wersję husanotry używanej przez wikingów. Z drugiej strony nie byłby to pierwszy wynalazek  który został wynaleziony w różnych miejscach jednocześnie.  Do wykonania będziemy potrzebować kawałek deski albo drewna z którego wspominaną deskę zrobimy. Do tego coś czym wywiercimy otwór oraz sznurek lub jego substytut. Na środku naszej deszczułki wiercimy otwór w którym umieszczamy zaostrzony patyk. Aby kompas działał prawidłowo nie musi być dokładnie wypoziomowany ale pomiar musi być wykonywany tak aby deska była zawsze w tej samej pozycji względem horyzontu. Dlatego warto użyć 3-4 sznurków. Ja użyłem trzech, dwa z nich znajdują się na rogach w nacięciach a trzeci  pośrodku. Aby kompas znajdował się zawsze w tej samej pozycji zaklinowałem węzeł łączący sznurki w środkowym nacięciu. Po jakimś czasie dodatkowo dodałem taśmę naprawczą. Po wykonaniu kompasu trzeba go  zorientować według stron świata. Po ustawieniu rysujemy linię wschód-zachód przez całą szerokość deszczułki w miejscu końca cienia wskazówki. Teraz za każdym razem ustawiony kompas tak aby koniec cienia wskazówki dotykał tej linii wskaże nam kierunki świata.  Kompas który ja zrobiłem ma następujące wymiary: 

Długość deski:10,5cm

Szerokość deski: 14cm

Wysokość wskazówki: 3cm

CIMG0737CIMG0731CIMG0746

Taki przyrząd trzeba co jakiś czas kalibrować, to jak często to zrobimy zależy od pory roku. Jeśli przyjmiemy, że będziemy to robić raz na tydzień to będzie to aż nadto.  Dokładność tego instrumentu jest zależna od pory roku, dnia czy szerokości geograficznej na której się znajdujemy. W ekstremalnym przypadku kiedy nastąpiłby splot nie korzystnych warunków może sięgać do 30 stopni względem kompasu magnetycznego. W większości przypadków będzie to znacznie mniej. Jeśli mamy sporo czasu to możemy zrobić nasz kompas bardziej dokładnym, mianowicie na zorientowanym kompasie zaczynając od przedpołudnia do zachodu słońca zaznaczamy co około 1-2 godziny punkty końca cienia wskazówki.. Łączymy te punkty i zamiast prostej linii wychodzi krzywa która da trochę dokładniejszy pomiar.

 

 

 

 

 

Brak komentarzy:

Najnowszy Post

Zagotować wodę w szkle

 Szklana butelka jest kolejną rzeczą w której w razie "w" można przegotować wodę, na pewno jest to zdrowsze niż użycie plastiku. D...